Czy za POZBYCIE się śmieci, słono zapłacimy? Przygotowania do znowelizowanej ustawy

Będzie SZEŚĆ pojemników na śmieci przeznaczonych osobno na: papier, tekturę, szkło – kolorowe i bezbarwne, tworzywa sztuczne i metale. Tych kilka dodatkowych „mebli” w postaci koszy na śmieci już niedługo będzie konieczną ozdobą każdej polskiej kuchni. Dodatkowy wymóg Unii Europejskiej? Nie. Kolejne „wywarzanie już dawno otwartych drzwi”, przez rząd polski.

W czasach kiedy świat zastanawia się jak stwarzać warunki do recyklingu, by tym samym nie zanieczyszczać powietrza i nie tworzyć ciągle nowo powstających składowisk śmieci, elita rządu polskiego zastanawia się jak zmusić obywatela do segregacji odpadów. I wymyśliła! Otóż wedle nich należy nałożyć obowiązek posiadania przez społeczeństwo sześciu koszy na śmieci i nadać jak najwyższe kary finansowe w razie nie egzekwowania prawa. W ten sposób państwo będzie wszystkich MOBILIZOWAĆ do stosowania się do nowej ustawy o segregacji śmieci.

Zgodnie zatem ustawą o której mowa, z dnia 1 lipca 2011 r., a która weszła w życie 1 stycznia, tego roku – dot. zmiany ustawy o utrzymaniu czystości w gminach (Dz. U. z 2011r Nr 152, poz. 897), właścicielami śmieci nie będą już mieszkańcy, a ich gminy. Ten rok jest więc dla gmin czasem do przygotowywania się do zmian, które mają sukcesywnie funkcjonować już w przyszłym, 2013 roku.

Przygotowania gmin do „Rewolucji Śmieciowej”

Wystosowaliśmy zapytania kolejno do wszystkich gmin bieszczadzkich, w kwestii właśnie owych przygotowań w związku z wejściem w życie zmian w ustawie o utrzymaniu czystości  i porządku na terenie gminy.

GMINA I MIASTO LESKO: Po wielu żmudnych zabiegach, mających na celu uzyskanie informacji czy jakiegokolwiek kontaktu, ostatecznie drogą e-mailową nastąpił odzew Pani Burmistrz. Pani Barbara Jankiewicz nawet tą drogą próbowała obrazić Redakcję, co utwierdziło nas jedynie w przekonaniu, że nie wywiązuje się ona ze swoich obowiązków względem prasy lokalnej. Ostatecznie po odpowiedź Pani Burmistrz kieruje nas do jednego ze swoich pracowników, odpowiedzialnych za tę tematykę. Pan Robert Wolański, Prezes Leskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o. o. , odpowiedział więc na wystosowane pytanie: segregacja odpadów ''u źródła'' w systemie kontenerowym w zabudowie wielorodzinnej i systemie workowym w zabudowie jednorodzinnej, przygotowania do pełnego wdrożenia systemu segregacji odpadów zgodnie z znowelizowaną ustawą, Gmina Lesko oczekuje na zatwierdzenie Wojewódzkiego Programu Gospodarki Odpadami.

GMINA SOLINA: Wójt Zbigniew Sawiński, wstępnie już na spotkaniu „promocyjnym” dość szeroko opowiedział nam o przygotowaniach Gminy do nowej ustawy śmieciowej. Nie chcieliśmy jednak wykorzystywać tych wypowiedzi, by zapobiec ewentualnym nieporozumieniom jakie ostatnimi czasy mają miejsce z Włodarzem owej Gminy. W odpowiedzi na ponownie zadane pytanie, drogą pisemną tym razem otrzymaliśmy drogą tradycyjną, obszerny materiał w tej tematyce, który miał „pozwolić na kompleksowe zapoznanie się redakcji „Pulsu Bieszczadów” z obowiązkami, jakie spoczywają na gminach (…)” – czytamy w posumowaniu odpowiedzi Pana Wójta, Zbigniewa Sawińskiego. Ta obszerność tekstu wynika zapewne z szeregu zadań, które stoją przed Gminą w kwestii właśnie UTRZYMANIA CZYSTOŚCI I PORZĄDKU W GMINACH. Poniżej przytaczamy fragment, obrazujący przygotowanie się gminy do znowelizowanej ustawy.

·         na dzień dzisiejszy trwają końcowe prace związane z opracowaniem nowego i obowiązującego „Regulaminu utrzymania porządku i czystości na terenie gmin. W regulaminie tym będą zawarte szczegółowe zasady, jakie będą obowiązywały w Gminie Solina (…)

Pisze Wójt, Zbigniew Sawiński. Pozostałe 7 stron, mówią o przyszłościowych działaniach gminy, które jeszcze nie są wdrażane w życie (zobacz: zał. Ekobudowa.pl).

GMINA OLSZANICA: Rozmowa z Wójtem, Krzysztofem Zapałą nadała nam nieco szerszy ogląd problemu jakim jest znowelizowana ustawa. Otóż już na pierwszym etapie wdrażania ustawy w życie, a więc dokonania przetargu przez gminę i wyłonienia przedsiębiorstwa, gminom jak również Gminie Olszanica narzucony został wybór firm pochodzących jedynie z ich regionu.

- „I to będzie problem ponieważ już dzisiaj wiemy, że będziemy zmuszeni korzystać tylko z instalacji z wyznaczonego regionu, wbrew zasadom wolnego rynku. Wypadną przedsiębiorstwa, które dotychczas świadczyły na bazie wygranych postępowań przetargowych te usługi, ponieważ korzystały z instalacji do gospodarki odpadami poza obecnie zakładanymi dla naszego terenu okręgami. Oczywiście w przetargach tych uczestniczyły również przedsiębiorstwa lokalne z terenu obecnie przygotowanych okręgów ale ze względu na oferowane przez nie niemal dwukrotnie wyższe ceny przetargi te przegrywały. To spowoduje jedną i najważniejszą rzecz, ogromny wzrost cen odbioru odpadów komunalnych, bo nikt nie zwolni nas z prowadzenia na terenie gmin właściwej gospodarki odpadami” – mówi Wójt, Krzysztof Zapała.

·         obecnie selektywna zbiórka odpadów tj. szkło oraz plastik,

·         odpady segregowane w pojemnikach „Igloo”, odbierane są przez  Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej  Sp. z o.o.  w Brzegach Dolnych 1, 38-700 Ustrzyki Dolne,

·         odpady wielkogabarytowe odbierane są z gospodarstw domowych raz na pół roku,

·          rozważana segregacja odpadów  tzw. „u źródła”,

·         zostanie utworzony Gminny Punkt Zbiórki sprzętu elektrycznego i elektronicznego. W tym celu gmina wystąpiła z wnioskiem do Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) o dotacje na zakup trzech kontenerów do zbierania tych odpadów.

Dodatkowo pisze, Wójt Gminy Olszanica, Krzysztof Zapała. 

GMINA CISNA:

·         od mieszkańców śmieci segregowane są odbierane za darmo, podmioty gospodarcze płacą niewielką opłatę za worek. Umowa z sortownią odpadów w Ustrzykach Dolnych odbiorcą odpadów, obciąża gminę tylko kosztami transportu,

·         osobno zbierane są odpady wielkogabarytowe oraz sprzęt AGD i elektro – śmieci – zwykle raz w roku,

·         będzie realizowany projekt wspomagający selektywną zbiórkę odpadów – ustawione zostaną w każdej wsi, a w Wetlinie i Cisnej po kilka, pojemniki do segregacji odpadów komunalnych,

·         gmina Cisna wejdzie w skład inkubatora Związku Bieszczadzkich Gmin Pogranicza, wśród których wiodące są Ustrzyki Dolne i Zagórz.”

Pisze Wójt Gminy Cisna, Renata Szczepańska.

GMINA CZARNA: „Urząd Gminy w Czarnej informuje: Przy systemie, który funkcjonuje u nas dobrze od kilku lat, nowa ustawa wprowadza rewolucję w gospodarce odpadami. Nasz samorząd, jak wiele innych przyjmuje ja sceptycznie i z niechęcią, obawami.” – pisze Wójt Gminy Czarna, Marcin Rogacki.

Nie mamy niestety żadnych konkretnych danych w związku z przygotowaniami, prócz wymienionych obaw. Wójt w sprawie zasięgnięcia informacji o instalacjach niezbędnych do wdrożenia ustawy, kieruje nas do Henryka Sułuji, Przewodniczącego Związku Bieszczadzkich Gmin Pogranicza i Burmistrza Ustrzyk Dolnych. My jednak oczekiwaliśmy wykładni przygotowań Gminy Czarnej, z ust Wójta.

GMINA KOMAŃCZA

·         Gminne Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Komańczy posiada sortownię w miejscowości Szczawne, gdzie segregowane są następujące rodzaje odpadów: papier i tektura (w roku 2011 zebrano 23,1 Mg tego surowca), szkło (2,Gospodarki), tworzywa sztuczne (5,7), metale (5,2)

·          raz w roku Gmina Komańcza przeprowadza zbiórkę ZSEE i odpadów wielkogabarytowych.  - w Gminie Komańcza znajdują się tzw. "gniazda", w których ustawione są pojemniki zarówno do selektywnej zbiórki odpadów, jak i do zbiórki odpadów zmieszanych.

Pisze Marta Gabriela Dudek, Referent ds. ochrony środowiska i gospodarki komunalnej.

Po tych dość ogólnikowych wypowiedziach, można by pokusić się o stwierdzenie, iż gminy mają wszystko pod kontrolą bądź starają się sprawiać takie wrażenie. Bądź też jak powiedział Wójt Gminy Olszanica, cały czas trudno się o tym wszystkim mówić, ponieważ nieustannie trwają spotkania i konferencje, których tematem są właśnie przygotowania w aspekcie tych zmian.

U źródła. Sortownia w Ustrzykach Dolnych

Udaliśmy się do najbliższej sortowni, która znajduje się w Ustrzykach Dolnych by zobaczyć jak w chwili obecnej odbywa się segregacja odpadów.  Należy dodać, że sortownia o której mówimy była w roku 2007 najkosztowniejszą inwestycją proekologiczną w Bieszczadach. Inwestycja ta kosztowała ponad 7 000 000 zł., z czego większość samorząd Ustrzyk Dolnych pozyskał z Ekofunduszu jak również z Narodowego i Wojewódzkiego Funduszu i Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Po sortowni oprowadził nas Brygadzista, Ryszard Koncewicz i dokładnie opowiedział na czym polega w niej praca. Część jest zmechanizowana i opiera się na maszynach taśmowych, natomiast nie obędzie się bez ludzkiej pracy fizycznej polegającej na wstępnej segregacji odpadów.

Segregowane są surowce wtórne, makulatura, szkło, pety. Reszta śmieci z ulic, targowisk, cmentarzy, zostaje podzielona na odpady komunalne. Wersalki i szafy, wysyłane są do odpowiednich odbiorców. Urządzenia niebezpieczne, takie jak lodówki zostają zmagazynowane w garażach, skąd odbierają je firmy z odpowiednim na tego rodzaju sprzęty zezwoleniem.

Szkło nie jest segregowane ze względu na kolor, ponieważ jest to nieopłacalne ponieważ jest mały rynek zbytu tych przetworów. Tak samo traktujemy folie. Dawniej skupywała je firma z Tarnobrzegu, w tej chwili z uwagi na zbyt daleki odcinek trasy zaniechali tego. Folie takie wywozi się więc na wysypiska śmieci w Średnich Wielkich bądź do Przemyśla, albo też do spalarni w Rzeszowie. Natomiast segregujemy również „pety” (plastikowe butelki po napojach) przez rozróżnienie na kolory.

Na pytanie o ewentualne zmiany w sortowni, przez wzgląd na nowelizację ustawy, Pan Koncewicz odpowiada iż na pewno znacznie wzrośnie recykling. Zaznacza również, że segregowanie śmieci przez mieszkańców nie ułatwi pracy, ponieważ będą one raz jeszcze wertowane szczegółowo. Szczegółowych zamierzeń sortowni co do nowelizacji, próbowaliśmy zasięgnąć od Pani Kierownik, Agaty Koncewicz. Po kilku dniach kazało się jednak, że Pani nie może się wypowiadać w tej kwestii, podając nam kontakt do Pani Katarzyny Wnuk, która zajmuje się w gminie Ustrzyki Dolne tą właśnie sferą. Jednakże po kilku dniach zwłoki, okazało się że ponownie Pani nie może się wypowiadać w tej kwestii, kierując nas do v-ce Burmistrza. Ów z kolei ostatecznie nie udzielił nam żadnych informacji do dnia dzisiejszego.

Według badań prof. Andrzeja Kraszewskiego, Ministra Środowiska RP w roku 2009 składowane odpady wyniosły aż 78 %, jedynie 14% zostało poddane recyklingowi, 7 % zostało unieszkodliwionych biologicznie, a 1% przekształconych termicznie. Ten sam Minister uważa, że poprzez poniższe zmiany ten stan rzeczy ulegnie poprawie:

1.      Strumień odpadów w rękach gmin.

2.      Nowe obowiązki gmin – zapewnienie warunków do recyklingu, odzysku, selektywnego zbierania.

3.      Gminy realizują w/w obowiązki głównie w ramach umowy z wykonawcą wybranym w trybie UZP

4.      Budowa Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych

5.      Stała opłata

6.      Szczegółowa sprawozdawczość

7.      Kary i opłaty.

Źródło: http://mos.gov.pl/

Ten ostatni punkt, należy przedstawiać nieco szerzej, bowiem okazuje się że skala kar i opłat przeraża swoją wysokością. Zapłacimy bowiem od 10 000 zł. do nawet 50 000 zł., za „mieszanie selektywnie zebranych odpadów komunalnych”. Jeżeli natomiast nie oddamy śmieci, bądź ich waga będzie niezgodna z wcześniej obliczonymi średnimi, również zapłacimy karę. „Przekazywanie odpadów do lokalizacji innych niż RIPOK”, skutkuje karą od 500 do 2 000 zł, natomiast to samo wykroczenie popełnione ponownie będzie skutkowało wykreśleniem z rejestru na okres 3 lat. Jeżeli przekażesz sprawozdanie po terminie, płacisz 100 zł. za dzień opóźnienia.

Z uśmiechem bądź przerażeniem, jak kto woli należy przyznać, że drogie te nasze polskie śmieci. Pokolenia będą pracowały na te niebagatelne opłaty, zwłaszcza w Bieszczadach. Nie mówi się tutaj o ewentualnym podwyższeniu zarobków czy walce z bezrobociem, natomiast stale egzekwuje się kolejne zobowiązania finansowe.

Państwo jednak zrobi wszystko, w obronie ekologii!

Tekst: Małgorzata Mołczan

Jacek Makulski